Safety checker aan het woord...

Een ernstig ongeval in het eigen bedrijf bracht Inge Schutten, OHSE-manager bij Amcor Flexibles Zutphen, tot het besef ‘dat je heel duidelijk moet zijn’. Veiligheid op de werkvloer is meer dan risico’s in kaart brengen en voorlichting en trainingen geven. ‘Er is altijd een groep medewerkers die de regels volgt. Helaas zijn er soms ook mensen die dat niet doen. Als je dat tolereert, reduceer je onvoldoende alle risico’s en moet je optreden. Anders creëer je nooit een veilige werkomgeving voor iedereen.’

Inge Schutten (45) neemt haar eigen ervaringen, waaronder met genoemd ongeval, vaak mee in haar adviserende werk als safety checker. ‘Bij een bijeenkomst van veiligheidsdeskundigen keek een directeur terug op een dodelijk ongeval in zijn bedrijf. Dat maakte grote indruk op me. Ook het verhaal van een andere OHSE-manager staat me nog heel erg bij. Hij vertelde wat er na een ongeval gebeurde en wat er eigenlijk ook mis ging in de communicatie waardoor de pers in no time op de stoep stond. Die ervaringen van collega’s waren voor mij belangrijke leermomenten. Ze zetten me aan het denken en hebben intern bij ons ook tot aanpassingen in het draaiboek geleid. Bij een safety check deel ik graag mijn ervaringen om andere bedrijven te helpen. Dat kan vaak door eenvoudige tips te geven. Dat vind ik belangrijk in mijn werk als safety checker: hoe kan ik helpen zonder dat een bedrijf grote investeringen hoeft te doen.’

Hoe ben je safety checker geworden?
‘Twee jaar geleden bezocht ik een bijeenkomst over de Kartoflex Branche RI&E en toen vroeg Erwin Heijnsbroek, coördinator arbozaken bij het Verbond P&K, of ik interesse had in het werk van safety checker. Ik deed al langer audits bij andere bedrijven binnen Amcor internationaal en ik was erg benieuwd hoe andere bedrijven binnen de branche omgaan met veiligheid. Bij iedere audit zie je weer iets nieuws waar je zelf soms niet aan had gedacht. Ik vind het ook leuk om mijn kennis met anderen te delen. Ook de bijeenkomsten met de andere safety checkers zijn erg interessant en leerzaam.’

Wat is je achtergrond?
‘Ik ben gestart als docent op het HBO in veiligheids- en milieukunde. Daarna heb ik gewerkt als intern adviseur bij de Universiteit van Twente. Ik adviseerde de universiteit en daaraan gelieerde bedrijven en instellingen over arbo-gerelateerde zaken, voordat ik naar de Arbo Unie ging. Amcor was een van de aangesloten bedrijven en vroeg tien jaar geleden of ik voor hen kwam werken.’

Hoe werkt een safety check in de praktijk?
‘Vaak bekijk ik de internetsite van een bedrijf om me te oriënteren. Hoe groot is een bedrijf, hoeveel mensen werken er en staat er iets op de site over de arbeidsomstandigheden. Ik probeer ook een indruk te krijgen van het machinepark. Als je weet welke machines er staan, weet je ook welke risico’s er zijn. Tijdens het bezoek leg ik eerst de werkwijze uit. Daarna maak ik tijdens de rondgang foto’s van hetgeen ik zie. Aan de hand daarvan presenteer ik kort en bondig de resultaten. Foto’s zijn essentieel. Daar kun je zo veel uit opmaken.

Ik focus op vier items, op machineveiligheid, val- en struikelrisico’s, intern transport en besloten ruimte. Dat doen we bij alle safety checks. Wat ik verder tegenkom, schaar ik onder overige zaken.’

Zijn er zaken waar je speciaal op let?
‘Helaas ben ik zelf door schade en schande wijzer geworden en heb ik zelf mogen ervaren hoe de Arbeidsinspectie een ongeval beoordeelt. Die ervaring neem ik mee. Ik wijs bedrijven er vooral op dat ze alle risico’s benoemen in hun RI&E. Vaak bekijk ik ook hun RI&E. Ik raad ze aan niet alleen risico’s op papier vast te leggen, maar ook om voorlichting te geven, waarschuwingsstickers op te hangen en trainingen te geven. Denk aan heftruckchauffeurs, zodat ze op de juiste manier met de transportmiddelen kunnen werken.

Soms worden er wel maatregelen genomen, zoals een gescheiden deur voor heftrucks en voor personen, maar wordt er geen gebruik van gemaakt. De intentie is wel goed, maar als je tolereert dat er geen gebruik van wordt gemaakt, reduceer je geen risico’s. De vraag is: wil je zo’n bedrijfscultuur? Zo kan de afspraak zijn dat een heftruckchauffeur toetert bij een bocht. Dan moet hij of zij dat wel doen, ook als ik er niet ben. Een tip die ik overigens vaak geef, is om schade aan heftrucks direct weg te werken. Als je dan een kras ziet, kun je de chauffeur vragen of hij schade heeft gereden. Soms kun je met heel eenvoudige tips een bedrijf verder helpen.’

Ik kijk vaak naar arbeidsmiddelen die rond een machine staan. Soms hebben mensen zelf een werkwijze bedacht en is de arbomanager daar niet van de op de hoogte. Dat moet echt benoemd worden in de RI&E. Ik vraag Kartoflex-leden ook naar het sanctiebeleid. Door het ongeval dat bij ons heeft plaatsgevonden, ben ik anders naar handhaving van arbobeleid gaan kijken. Wil je een cultuurwijziging doorvoeren, dan moet je heel duidelijk zijn. Het management moet daarbij het goede voorbeeld geven. Je moet het echt met z’n allen doen.’

Hoe gaat de branche om met veiligheid. Wat is je indruk?
‘De Kartoflex Branche RI&E is zeer waardevol, omdat deze zich specifiek op de branche richt. De meeste bedrijven zijn goed op de hoogte van de RI&E en zijn zich bewust van het belang van veiligheid op de werkvloer en de verbetering daarvan.’

Hoe reageren Kartoflex-leden op een bezoek?
‘Soms herkennen ze de knelpunten die je noemt en vormen ze een bevestiging. Bevindingen kunnen ook een eye opener zijn. We zien soms meer dan een extern bureau. We zijn collega’s. We kennen de business en weten wat er speelt. Na je bezoek stuur je het conceptrapport op. Ik ben soms wel benieuwd wat daarmee gebeurt, zeker als bedrijven enthousiast zijn.’

Wat neem je zelf mee na zo’n safety check?
‘Ik heb afgelopen twee jaar heel wat opgestoken. Leerpunten zijn positieve zaken die je mee neemt naar andere bedrijven, zoals het voorbeeld van het bedrijf dat bij binnenkomst al laat zien wie de BHV’ers zijn en wie van hen op dat moment aanwezig zijn.'