Safety checker aan het woord... Erwin Heijnsbroek
Het aantal ongevallen in de branche daalt. Dat feit plus de wetenschap dat vrijwel alle ongevallen kunnen worden voorkomen, zijn voor Erwin Heijnsbroek, coördinator arbozaken bij het Verbond P&K, belangrijke drijfveren in zijn werk. ‘Het motiveert me enorm om continu verbeterprocessen aan te jagen. Daar zijn niet per se dure investeringen voor nodig. Soms gaat het om eenvoudige organisatorische maatregelen of alleen om meer aandacht voor veiligheid. Een safety check kan daaraan bijdragen.’
Als coördinator arbozaken bij het Verbond P&K is Erwin Heijnsbroek (50) sinds 2010 verantwoordelijk voor de periodieke safety checks bij de Kartoflex-leden, waarbij goed in de bedrijfstak ingevoerde deskundigen adviezen geven over verbetering van de veiligheid op de werkvloer. Deze safety checks vloeien voort uit sectorale afspraken met Inspectie SZW (voorheen de Arbeidsinspectie) in het kader van horizontaal (onderling) toezicht.
Erwin coördineert de bezoeken in samenspraak met het Kartoflex-secretariaat. Hij leidt de safety checkers op, begeleidt de bezoeken en rapportages en organiseert minimaal een keer per jaar een intervisiedag. Vanaf de beginperiode draait hij zelf mee in het team, dat graag nieuwe safety checkers verwelkomt.
‘Na de proefperiode vijf jaar geleden bleek al snel dat onze bezoeken tot vruchtbare gesprekken over veiligheid leiden. Als safety checkers brengen we kennis en praktijkervaring mee, maar leren we ook van de bedrijven die we bezoeken. Die kruisbestuiving brengt meer op dan we van te voren hadden gedacht.’
De ervaringen met de safety checks zijn positief. Wat zijn volgens jou de belangrijkste succesfactoren?
‘We zeggen wat we op dat moment zien, een safety check is altijd een momentopname, en benoemen de zaken zoals ze zijn. Alle safety checkers hebben veel ervaring met audits en zijn gewend om kritisch te kijken. Het gaat vooral om de manier waarop je dat doet. We zijn ons bewust van het feit dat bedrijven vrijwillig deelnemen. Zij vragen ons om advies en zitten niet te wachten op iemand die ze de les leest. Het is daarom belangrijk dat je een bezoek goed inleidt en de juiste toon aan slaat. We melden knelpunten, soms doen we dat op hoofdlijnen omdat een bedrijf niet alles tegelijk kan aanpakken, en vervolgens denken we mee in oplossingen die tevens bijdragen aan de efficiency.’
Kun je een voorbeeld noemen van jullie aanpak?
‘Je kunt bij een bedrijfsbezoek kijken naar wat wel en niet mag, maar je kunt ook kijken naar welke maatregelen een bedrijf al heeft genomen en hoe die worden uitgevoerd. Denk bijvoorbeeld aan het werken met heftrucks. Iemand kan zwaargewond raken als hij te dicht bij een heftruck staat. Dat is een reëel risico. Aan de hand van een filmpje waarbij een pallet van een heftruck valt, kunnen we dat ook laten zien. Als we beeldmateriaal hebben, gebruiken we dat ook. Beeld zegt zo veel meer.’
Werken alle bedrijven mee?
‘De bezoeken vinden periodiek plaats, in principe een keer in de drie jaar. Soms moeten we bedrijven eraan herinneren. Soms is het ook lastig om een goed moment te kiezen tussen de verschillende andere audits door, bijvoorbeeld in het kader van ISO 9001 of voedselveiligheid. ’
Hoe verloopt een bedrijfsbezoek in de praktijk?
‘Vooraf lees ik de verslagen van voorgaande safety checks en bekijk ik de website als ik een bedrijf zelf nog niet ken. Tijdens de kennismaking maak ik duidelijk wat het doel is van een safety check. Ik probeer het gevoel dat het om een inspectie gaat weg te nemen. We zijn ook geen verlengstuk van de arbeidsinspectie. Een safety check is een collegiaal bezoek met het doel een bedrijf te adviseren. Als er knelpunten zijn, zullen we gradaties aangeven. Een beveiliging die overbrugd is, vinden we bijvoorbeeld zeer ernstig. Om discussies te voorkomen, maken we foto’s van hetgeen we signaleren.
Tijdens een bezoek laten we zien hoe wij als safety checkers naar machines en werkmethoden kijken om bedrijven risico’s te laten herkennen en bedrijfsblindheid te doorbreken. We focussen op machineveiligheid, intern transport, val- en struikelrisico’s, besloten ruimten en explosierisico.’
Zijn er zaken waar je zelf speciaal op let?
‘Zelf vind ik het belangrijk dat investeringen die gedaan zijn, ook gebruikt worden. Dit om kapitaalvernietiging te voorkomen. Heftrucks bijvoorbeeld zijn uitgerust met veiligheidsgordels, die niet altijd worden gedragen. Daar maak ik ondernemers graag bewust van. Dat wil overigens niet zeggen dat veiligheid alleen kan worden bereikt door technische maatregelen. Ook met goede werkafspraken en meer aandacht voor veiligheid kan veel worden bereikt. Tijdens een rondgang praat je regelmatig met medewerkers en vraag je wat ze doen, waarom en ook of daarover werkafspraken zijn gemaakt. Dat leidt wel eens tot verrassende uitspraken. Zo doen we het al twintig jaar, hoor je soms.
Na een rondgang vat ik mijn bevindingen op hoofdlijnen samen en volgt er een rapportage. Bedrijven houden daar zelf grip op. Als er bijvoorbeeld concurrentiegevoelige zaken zijn die er niet in mogen, kunnen ze dat aangeven.’
Welke reacties krijg je zoal na een bezoek?
‘De reacties op een safety check zijn veelal positief. Soms schrikken bedrijven ook wel eens van onze bevindingen, zeker als er juist tijdens een bezoek iets anders loopt dan gebruikelijk. We benadrukken dan ook dat het om een momentopname gaat. Als we terugkomen, bijvoorbeeld voor een volgende safety check, laten ze ons vaak trots zien hoe ze een en ander hebben opgelost. De Kartoflex-leden zijn blij met onze kritische blik. Zeker in vertrouwen blijken heel veel arbozaken bespreekbaar.’
Wat heb je zelf op gestoken van de safety checks?
‘Veiligheid op de werkvloer kan soms op eenvoudige wijze door kleine, praktische aanpassingen worden verbeterd, zoals het plaatsen van een blue spot op een heftruck. Het mooiste is natuurlijk als je ziet dat arbo echt leeft in een bedrijf en niet alleen bijdraagt aan de veiligheid op de werkvloer maar ook aan een verbetering van de efficiency. De manier waarop een arbocoördinator zijn of haar rol in een bedrijf oppakt, kan daarbij een groot verschil maken.’
|
Het huidige team van safety checkers bestaat uit vijf leden en verwelkomt graag nieuwkomers. Alle safety checkers hebben een veiligheidskundige achtergrond en een ruime ervaring in het uitvoeren van audits. |